济宁洸河路及共青团路封闭施工 权威绕行方案看
Syklalyf (einnig fúkalyf eea fúkkalyf) á vanalega vie efni sem drepa eea hindra v?xt gerla (baktería),[1] og eru syklalyf undirflokkur ?rverueyeandi efna. Fyrsta syklalyfie sem fannst var penisillín en tae var skoski líffr?eingurinn Alexander Fleming sem fyrstur var til tess ae finna efnie penisillin af tilviljun í myglu sem hafei r?ktast upp í rannsóknarstofuni hjá honum árie 1928.
Eftir tae hafa verie tróue m?rg syklalyf mee mismunandi virkni. Til eru b?ei svok?llue sérvirk syklalyf sem verka tá á ákveenar bakteríur sem valda sykingum en láta aera bakteríu flóru í friei og síean eru breievirk syklalyf sem ?drepa allt“.[2]
R?ng eea of mikil notkun syklalyfja getur leitt til syklalyfjaón?mis. Altjóeaheilbrigeismálastofnunin telur syklalyfjaón?mi vera helstu heilbrigeisógnina á heimsvísu.[3]
Fjórflokkun syklalyfja
[breyta | breyta frumkóea]H?gt er ae flokka syklalyf eftir virkni teirra í fjóra flokka (Tenover FC, 2006).
Truflun á nysmíei frumuveggsins
[breyta | breyta frumkóea]Innan tessa flokks eru β-laktasar; penisillin, kefalósporín, ampicillín, carbapenem og monobactam. Einnig eru hér efnin glykópeptíe ásamt vancomycin og teicoplanin. β-laktasa hamla nymyndun frumuveggsins mee tví ae trufla ensímin sem nauesynleg eru til nymundunar peptíeóglycan lagsins. Vancomycin og teiocoplanin hamla einnig nymyndunar frumu veggsins, tetta gera tau mee tví ae koma í veg fyrir víxltengingu peptíeóglycana sem er nauesynleg fyrir st?euga nymyndun á frumuveggnum. [4]
H?mlun á nymyndun próteina
[breyta | breyta frumkóea]Makrólíe, amínóglykósíe, klóramfenikól, tetrasyklín, streptogramin og oxazolidinones eru syklalyf innan tessa flokks. Ríbósóm baktería eru frábrugein hliest?eu einingunum í heilkjarna frumum. Tessi syklalyf nyta sér tae og geta tannig sérstaklega hamlae bakteríuv?xt. Makrólíe, amínóglykósíe og tetrasyklín bindast 30S undireiningunum ríbósómsins á meean klóramfeníkólie bindist 50S undireiningum.[5]
Truflun á nymyndun kjarnsyra
[breyta | breyta frumkóea]í tessum flokk eru meeal annarra lyfin fluoroquinolones, en tau raska nymyndun á DNA mee tví ae rjúfa tv?f?ldu DNA sameindina meean á DNA afritun stendur.[6]
H?mlun á efnaskiptaferli
[breyta | breyta frumkóea]í tessum flokk eru efni á vie súlfónamíe og gagnvirkar fólínsyrur.[7]
Rannsóknir hafa synt ae of mikil notkun sumra syklalyfa og r?ng notkun teirra getur valdie ón?mi gagnvart teim og tannig tarf sífellt sterkari skammta og lyfjagj?fin dregst yfir lengra tímabil en eelilegt getur talist.[8] Sumstaear hafa syklalyf (til d?mis aureomysín, penisillín og oxytetracyklín) verie notue sem íbl?ndunarefni í dyrafóeur.
Tilvísanir
[breyta | breyta frumkóea]- ↑ Davey PG (2000). ?Antimicrobial chemotherapy“. í Ledingham JGG, Warrell DA (ritstjóri). Concise Oxford Textbook of Medicine. Oxford: Oxford University Press. bls. 1475. ISBN 0192628704.
- ↑ Karl G. Kristinnsson, 1989.
- ↑ ?Syklalyfjaón?mi og syklalyfjanotkun“. Emb?tti landl?knis. Sótt 15. febrúar 2019.
- ↑ Tenover FC, 2006
- ↑ Tenover FC, 2006.
- ↑ Tenover FC, 2006.
- ↑ Tenover FC, 2006.
- ↑ ?Heimasíea CNN“. Afrit af upprunalegu geymt tann 7. desember 2008. Sótt 25 maí 2008.
Heimildir
[breyta | breyta frumkóea]- Karl G. Kristinnsson. (1989). ?Ny breierófs-syklalyf“. L?knablaeie, 75, 141-147.
- Tenover FC. (2006). ?Mechanisms of antimicrobial resistance in bacteria“. The American Journal of Medicine, 119(6), S3-S10
